Việc sắp xếp ảnh trên bàn thờ gia tiên đúng cách vô cùng quan trọng, không phải chúng ta muốn đặt đâu, treo như thế nào cũng được. Cách treo ảnh thờ đúng cách sẽ thể hiện lòng tôn kính đối với ông bà, tổ tiên, đồng thời phù hợp với thuần phong mỹ tục của Việt Nam. Vậy, cách treo ảnh thờ như thế nào là đúng?
Từ đâu có di ảnh trên bàn thờ?
Khi gia đình có người mất đi, di ảnh của người đó sẽ xuất hiện trong lễ tang, tính từ lúc phát tang cho đến hạ tang. Sau đó, di ảnh sẽ được đặt lên bàn thờ riêng dành cho người mới mất. Tùy vào từng vùng miền, tín ngưỡng mà số lượng ngày đưa di ảnh lên bàn thờ gia tiên khác nhau, có nơi sau 49 ngày so với ngày người đó mất, có nơi đến cúng 100 ngày, có nơi lại kéo dài cho đến khi hết để tang,…
Như vậy, di ảnh trên bàn thờ sẽ bắt đầu xuất hiện khi gia đình có người mới mất. Ngoài ra, có một số trường hợp ngoại lệ, khi trong nhà có người lớn tuổi mắc bệnh, gia đình đã chuẩn bị sẵn di ảnh, nhưng không treo hay đặt trên tường mà chỉ nên giữ kín trong tủ.
Vì sao cần biết cách treo ảnh thờ?
Bàn thờ hay phòng thờ đều là những khu vực trang nghiêm nhất trong nhà, là nơi để con cháu thờ phụng, bày tỏ lòng biết ơn với những người đi trước. Theo phong tục của người Việt Nam, mỗi khi gia đình có người thân mất, gia đình sẽ đặt di ảnh của người đó lên bàn thờ, thờ phụng, cúng bái và tưởng nhớ.
Nhiều người cứ nghĩ rằng, việc treo ảnh trên bàn thờ vô cùng đơn giản, chỉ cần đặt lên bàn thờ gia tiên là xong. Tuy nhiên, trên thực tế, cách treo ảnh thờ cần phải tuân thủ đúng nguyên tắc, đúng luật lệ và quy định thì việc thờ cúng mới được như ý muốn. Có không ít trường hợp người mất than phiền, báo mộng về cho con cháu thông qua những giấc mơ.
Có những gia đình thờ cúng nhiều người, đặt rất nhiều di ảnh trên bàn thờ. Do đó, nếu không biết cách treo ảnh thờ đúng vai vế, thứ tự sẽ dễ phạm thượng và dễ bị quở trách. Vậy, treo ảnh thờ như thế nào cho đúng?
Cách treo ảnh thờ đúng cách
Với những gia đình có nhiều thế hệ được treo di ảnh trên bàn thờ cùng nhau thì cần biết cách treo ảnh thờ đúng cách. Dưới đây là cách sắp xếp ảnh trên bàn thờ đúng thứ tự, vai vế, phù hợp với thuần phong mỹ tục và đảm bảo đúng nguyên tắc:
Cách treo ảnh thờ theo nguyên tắc “Nam tả nữ hữu”
Theo quan niệm của người Việt, người ta sẽ xếp người nam ở bên tay trái và người nữ ở bên tay phải, tính từ hướng trong bàn thờ nhìn ra. Nếu ở góc nhìn từ bên ngoài vào bàn thờ thì di ảnh sẽ được xếp ngược lại, di ảnh của người nam sẽ đặt ở bên phải và người nữ sẽ đặt ở bên trái.
Vì sao lại có nguyên tắc “Nam tả, nữ hữu”? Điều này bắt nguồn từ sự quan sát của người xưa về cách chuyển vận của thiên nhiên, sau đó so sánh với hoạt động bên trong con người để định ra. Cụ thể, nếu đứng về hướng nam, bạn sẽ thấy mặt trời mọc ở tay trái (tả) và lặn ở tay phải (hữu). Trong khi đó, buổi sáng là thời điểm nam giới huyết xung, khí vượng, còn buổi chiều là thời điểm nữ giới có thận khí khỏe.
Từ điều này, người xưa đã sinh ra thuyết “Nam tả, nữ hữu”, “Nam dương, nữ âm” và ứng dụng nguyên tắc trong việc thờ cúng gia tiên cũng như cách đặt di ảnh trên bàn thờ ngày nay.
Cách treo ảnh thờ theo thứ bậc
Dù là ngày xưa hay ngày nay, cách đặt di ảnh trên bàn thờ gia tiên theo thứ bậc cũng được nhiều gia đình quan tâm. Theo đó, người có vai vế cao nhất sẽ được đặt ở trên cùng, tiếp theo đó là những người có vai vế thấp hơn.
Ngoài thứ tự treo di ảnh, bạn cũng cần đặt ảnh thờ đúng vị trí. Di ảnh phải được đặt ở giữa bàn thờ, nằm sau bát hương để vừa thuận tiện việc cúng bái, vừa để ông bà, tổ tiên về ngự trị đúng chỗ, giúp việc phù hộ độ trì con cháu có hiệu quả.
Có được treo ảnh Phật trên bàn thờ gia tiên hay không?
Nhiều gia đình thường thờ ảnh Phật cùng với di ảnh của người mới mất. Tuy nhiên, liệu chúng ta có được phép treo ảnh Phật chung với bàn thờ gia tiên hay không?
Tùy vào vị trí, hoàn cảnh của mỗi gia đình mà chúng ta có thể treo ảnh Phật ở các vị trí khác nhau. Một số gia đình không muốn dùng ảnh Phật để thờ có thể thay thế bằng tượng Phật. Song, khi treo ảnh thờ cúng Đức Phật, chúng ta cần phân biệt rõ vị thế với bàn thờ gia tiên. Theo đó, chúng ta chỉ cần đặt ảnh Phật ở chính giữa bàn thờ và nằm ở trên cùng, dưới đó là ảnh gia tiên được đặt theo nguyên tắc “Nam tả nữ hữu” và theo cấp bậc như đã đề cập ở trên.
Những lưu ý khi sắp xếp vị trí đặt ảnh thờ trên bàn thờ gia tiên
Để treo di ảnh trên bàn thờ gia tiên đúng cách và mang lại may mắn cho gia đình, bạn cần lưu ý những điều sau:
Không nên để chân dung hai người trong 1 bức ảnh
Đây là một sai lầm phổ biến của nhiều người khi treo ảnh thờ trên bàn thờ gia tiên. Theo quan niệm tâm linh, việc để chân dung hai người trong một bức ảnh sẽ làm cho linh hồn của họ không được yên nghỉ. Hơn nữa, việc này cũng làm cho bàn thờ gia tiên trở nên rối rắm và thiếu trang nghiêm. Vì vậy, bạn nên để mỗi người một bức ảnh riêng biệt, để dễ dàng nhận biết và tưởng nhớ.
Không nên đặt ảnh thờ lệch, ngang hàng với bát hương
Khi treo di ảnh trên bàn thờ gia tiên, bạn cũng cần chú ý đến vị trí và độ cao của ảnh thờ. Bạn không nên đặt ảnh thờ lệch so với trục giữa của bàn thờ, mà phải cân đối và hợp lý. Bạn cũng không nên đặt ảnh thờ ngang hàng với bát hương, mà phải cao hơn một chút. Điều này nhằm tránh sự xung khắc giữa lửa và ảnh, cũng như tôn trọng và kính phục người đã mất.
Không nên đặt ảnh chính giữa bàn thờ
Nếu bạn có nhiều di ảnh trên bàn thờ gia tiên, bạn không nên đặt ảnh chính giữa bàn thờ. Bởi lẽ vị trí này là dành cho Phật hoặc Thần linh, là biểu tượng của sự cao quý và tối cao. Nếu bạn đặt ảnh chính giữa bàn thờ, sẽ làm mất đi sự tôn kính và khiêm nhường với Phật hoặc Thần linh. Bạn chỉ nên đặt ảnh chính giữa bàn thờ khi bạn chỉ có một di ảnh duy nhất.
Không nên để ảnh thờ dính bụi bẩn
Cách treo ảnh thờ không dính bụi là một điều rất quan trọng mà bạn cần lưu ý khi treo di ảnh trên bàn thờ gia tiên. Bạn không nên để ảnh thờ dính bụi bẩn, mà phải thường xuyên lau chùi và giữ gìn sạch sẽ. Điều này không chỉ là để cho bàn thờ luôn tươm tất, mà còn là để biểu hiện lòng thành kính và quan tâm với người đã mất. Nếu bạn để ảnh thờ dơ bẩn, sẽ làm cho người đã mất cảm thấy buồn phiền và không được tôn trọng.
Trên đây là những cách treo ảnh thờ chính xác và đơn giản nhất. Việc treo ảnh thờ đúng cách sẽ giúp chúng ta thờ phụng dễ dàng và không phạm thượng với ông bà, tổ tiên.
Tham khảo: